Find

Thérèse Bouwens-van Herwaarden. My heart remains proud. Afmetingen: 28x15x21 cm. In zand gegoten glas gecombineerd met steamblowing, metaal. Foto: Thérèse Bouwens

AFSTUDEERDERS AAN HET INSTITUUT VOOR KUNST EN AMBACHT IKA 2016: GEÏNSPIREERD DOOR DE NATUUR

-GEÏNSPIREERD DOOR DE NATUUR

Dirk Schrijvers

Acht glaskunstenaars van de Glasafdeling van het IKA (Instituut voor Kunst en Ambacht) tonen hun werk tijdens een afstudeertentoonstelling in het Stadsmuseum Hof van Busleyden in Mechelen. Thérèse Bouwens-van Herwaarden, Odette Jansen, Ton van Looijen, Anne Notebaert, Nataliya Vladychko en Stijn Wuyts zijn afstudeerders in de Hogere Graad en Krista Israel en Rini Ronckers studeren af in de Specialisatiegraad. 

Posted 1 May 2016

Share this:
|

De afgelopen jaren hebben ze zich technieken en vaardigheden eigen gemaakt die bij de vormgeving in warm en koud glas van toepassing zijn. Natuurlijk hielp de aanwezigheid van een grote variatie aan machines, ovens en gereedschappen, maar bovenal werden ze uitgedaagd om juist te spelen, te testen en te onderzoeken wat de grenzen waren van dit materiaal. Zo ontdekte iedere student zijn/haar eigen pad binnen de glaswereld. Docenten en de vele gastdocenten stimuleerden de studenten om naast de techniek ook na te denken over vorm, presentatie en zeggingskracht van hun werk. Dit maakt de studie aan IKA heel bijzonder.
Dit jaar viert de glasafdeling van het IKA haar 30 jarig jubileum en zij heeft in deze tijdspanne al vele afstudeerders afgeleverd die nationaal en internationaal bekend zijn geworden. De studenten zijn dan ook trots dat ze zich nu ‘afstudeerders van de Glasafdeling van het IKA Mechelen’ mogen noemen.

Thérèse Bouwens-van Herwaarden
Thérèse Bouwens-van Herwaarden (°1956) wordt geraakt door de veerkracht van mensen. Kinderen die tegen alle verwachtingen in hun plek vinden; die na een moeilijke start, persoonlijke tegenslagen of belemmeringen met een beetje hulp en vertrouwen tot een mooi mens uitgroeien.
Ze werkte jaren in het onderwijs, met speciale aandacht voor talentontwikkeling van (zorg)leerlingen. 

In 2000 maakte ze kennis met glas. Naast de ongelofelijke verscheidenheid in verwerkingsvormen ontdekte ze in het werken met glas een nieuwe beeldtaal: teder en subtiel naast robuust en stoer, glas heeft dat allemaal in zich. Méér dan andere materialen, heeft glas voor haar een eigen persoonlijkheid. Het tolereert geen achteloosheid en vluchtige acties maar eist 100% aandacht en inzet; met minder neemt glas geen genoegen. Voor een druk-druk-druk persoon zoals zezelf is dat een enorme uitdaging maar een goed resultaat geeft haar veel voldoening. De glasafdeling van het IKA in Mechelen bood haar een goede combinatie van technieken en aandacht voor vorm, waardoor ze gestimuleerd werd om hierin haar eigen pad te vinden.

Thérèse Bouwens-van Herwaarden. See me grow.  Afmetingen: 23x17x15 cm. In zand gegoten glas gecombineerd met steamblowing, metaal. Foto: Thérèse Bouwens

Thérèse Bouwens-van Herwaarden. Pure. Afmetingen: 14x11x10 cm. In zand gegoten glas gecombineerd met steamblowing. Foto: Caren van Herwaarden

“In mijn werk speelt de mens als individu in relatie tot zijn soortgenoten de hoofdrol. Wat maakt je tot wie je bent? Hoe ga je om met je talenten, verwachtingen en tegenslagen?
Het hart staat voor mij centraal, niet alleen is het een vitaal orgaan maar het is tevens een krachtige metafoor. In iedere taal en cultuur neemt het hart een belangrijke plaats in. Liefde of het gebrek eraan voel je in je hart. Een hart kan smelten of verstenen. Voor velen herbergt het hart de onsterfelijke ziel of de kern van iemands persoonlijkheid. Opvoeding, dromen, talenten, ervaringen, geluksmomenten en tegenslagen: alles kleurt en vormt het hart. Zo ook mijn harten, waarin de scherven bijeen geraapt zijn en de wonden gelikt. Ieder hart is uniek.
“Humanity/ ik heb jou nodig om mijzelf te zijn” is een installatie met gegoten glas in een zandmal. Dit maakt de vorm zwaar en stevig en geeft de glashuid iets ruws en aards, zoals de gelooide huid van een oude man. Of zoals ons lichaam, dat door ervaringen en littekens getekend wordt. De geblazen bovenkant geeft het glas een gladde huid en transparantie waarbinnen de geest en dromen zich thuis voelen. Met oxides, metalen en pigmenten geef ik ieder hart haar/zijn eigen persoonlijkheid.
Deze serie vraagt aandacht voor de schoonheid van het individu en laat je tevens zien dat je niet kunt bestaan zonder de ander. Zeker in het licht van de recente ontwikkelingen waar de beelden en angsten over ‘de anderen’ onze medemenselijkheid dreigen weg te spoelen, is het belangrijk om te voelen dat we allemaal kwetsbaar zijn.”
Tijdens de tentoonstelling kan iedere bezoeker zijn eigen hartslag doneren. Een computergestuurde pen tekent één grote, in elkaar doorlopende hartslagtekening op de achterwand van de opstelling. “De eigen hartslag klopt dan in harmonie met die van anderen.  Ik heb jou nodig om mijzelf te zijn”. 

Odette Jansen
Odette Jansen werkt onder de naam Marre Geesink. Op jonge leeftijd realiseerde ze zich dat creativiteit zowel in werk als in geest van essentieel belang is. Licht, lucht en ruimte spelen daarbij een grote rol. Nadat ze stopte met mijn eenmanspoppentheater zocht ze een nieuwe uitdaging.
Na veel omzwervingen in de kunstwereld maakte ze kennis met glasatelier van Tetterode in Amsterdam. Na vijf jaar zelfstudie daar, schreef ze zich in aan  het IKA in 2010.
Deze opleiding bood haar de gelegenheid het glas te ontdekken, haar taal te verstaan en zich in de materie te verdiepen en zich te ontwikkelen.
“In mijn werk zoek ik het evenwicht tussen organisch en niet-organisch materiaal, tussen hard en zacht, tussen  edel en niet-edel. Het vinden van het evenwicht is niet altijd vanzelfsprekend. Het is verrassend te beseffen dat er  bij ieder contact, iedere stem, iedere blik, elk denken, iedere interactie er een spoor achter blijft. Dat gegeven speelt een grote rol in mijn werk.

Odette Jansen. Knopen

Odette Jansen. Oorsprong

Het werken met conflicterende en confronterende materialen boeit mij.
Op het ogenblik werk ik met katoen en heet glas, twee totaal verschillende materialen met hun eigenschappen en identiteit. Wanneer je ze samenvoegt bieden ze weerstand. Wanneer je ze scheidt, hebben ze zichtbaar geleden.
Voeg je ze weer samen, dan vormen ze een eenheid, maar ieder met een eigen afdruk of litteken, zijn eigen kracht en acceptatie. Op deze manier kijk ik naar het leven en dat inspireert  me bij het ontwerpen en het maken van mijn werk.”

Ton van Looijen
Ton van Looijen (°1951) werkt in Wognum en woont in Hoorn, Nederland.
“Al van jongs af aan heb ik wat met bomen. Bomen hebben iets magisch, tijdloos en krachtigs. Tijdens de zeven scheppingsdagen schiep God op de derde dag de bomen. Terwijl de hele aarde nog kaal en onherbergzaam was, plantten de engelen de eerste bomen in de Hof van Eden. Midden in het paradijs werden de boom der kennis van goed en kwaad en de boom des levens geplant. God sprak tot de engelen: “plant de bomen als voorbeeld voor de mens, die ik op de zesde dag zal scheppen naar mijn beeld en gelijkenis”. De bomen zullen de mens er steeds aan herinneren dat hij staat tussen de aarde en de hemel en dat het zijn taak is vanuit de scheppende kracht die ik hem zal geven, hemel en aarde met elkaar te verbinden. De bomen zullen de mens leren te wortelen in de aarde en zich te openen voor de hemel. Of je nu wel of niet geloofd in God, dit blijft een prachtig verhaal.

Voor mij zijn bomen al vele jaren een inspiratiebron voor mijn fotografie en nu ook voor mijn objecten in glas. De krachtige vormen van boomschors en takken heb ik gebruikt om mijn glasobjecten hun vorm en uiterlijk te geven. De vier objecten met de vertakkende boom kan je zien als de boom des levens met zijn sterke groeikracht en het optimisme om door te gaan. De boomschors-objecten laten zien hoe sterk de boom zich wapent tegen de invloeden van buitenaf om zijn sapstroom en daarmee zijn groei en vruchtbaarheid te beschermen. 

Ton van Looijen. Zonder titel. Foto: Steven van Kooijk

Ton van Looijen. Zonder titel. Foto: Steven van Kooijk

Ton van Looijen. Zonder titel. Foto: Steven van Kooijk

Anne Notebaert
Anne Notbaert (°1949) studeert af met het werk “Speaking sea”. Haar werk is gegroeid uit haar fascinatie voor zeepokken, schoonheden op het strand en de pieren. Haar eerste werkjes waren eenvoudig en poëtisch. Nadien heeft ze geprobeerd zeesponzen realistisch weer te geven maar door  verder te zoeken, nieuwe technieken toe te passen en te experimenteren  is haar werk meer en meer onwezenlijk  geworden.  Er ontstaat een  bevreemdende, verwonderlijke creatie. Een nieuwe emotie.   Er is geen relatie meer  met het oorspronkelijke zeediertje , alleen haar herinnering aan het moment van verwondering .

“Ik zoek de eenvoud en het evenwicht van de natuur, de schoonheid van de zee, het alledaagse, wat onopvallend aanwezig is. Mijn glaswerk ruikt naar de zee en rijkt naar de hemel. “

De opleiding aan het IKA vond ze bijzonder boeiend. Alle accommodatie is aanwezig om comfortabel met koud en warm glas te werken.  De studenten worden bijzonder goed begeleid door een professioneel team van leerkrachten, waarvan ieder zijn eigen specialiteit heeft.  In het IKA is veel ruimte voor experiment en  creativiteit.

Anne Notebaert. Zee-verrassing. Branderwerk, fusing . Afmetingen: 33x9x 24 cm. Foto: Anne Notebaert 

Anne Notebaert. Zeeparfum. Branderwerk, fusing,casting. Afmetingen: 18x36x47 cm. Foto: Anne Notebaert 

Anne Notebaert. Zonder titel. Branderwerk, fusing, slumping. Afmetingen:  17x 35x40 cm. Foto: Anne Notebaert 

Nataliya Vladychko
Nataliya Vladychko (° 1977) maakte tijdens haar studie aan de glasafdeling IKA in Mechelen kennis met verschillende glastechnieken. Onderzoek naar die technieken vond ze het spannendste en het meest inspirerende onderdeel van de opleiding. Bij elke techniek die ze aangeboden kreeg, probeerde ze om het maximale er uit te halen. Wat ze kan met slumpen, blijkt met geen andere techniek mogelijk.

Haar ideeën ontstonden tijdens het werk en het experimenteren. In het derde jaar leerde ze de pâte-de-verre techniek. Na een kommetje van glaskorrels dacht ze: “dat kan anders.” Ze begon met glaskorrels te werken, maar dan zonder mal. Dat sprak haar meer aan dan dat standaard kommetje. Glas vervormen als het nog heet is, vouwen en trekken, dat is beter! Maar toch kon ze haar ideeën nog niet helemaal uitwerken met de grove glaskorrel. Na een test met  glaspoeder had ze haar draai gevonden omdat ze veel gedetailleerder kon werken en patronen maken en haar ideeën verbeelden.

Nataliya Vladychko. Slaap lekker. Foto: Steven van Kooijk

Na een lang onderzoek naar kant, als een symbool van handwerk, wil ze ‘vroeger’ naar ‘nu’ vertalen. Een stuk buigzaam textiel naar een stuk breekbaar glas omzetten, dat niet vergaat. Als onze herinneringen.
“Wat voor invloed heeft ons verleden op de toekomst? Met die vraag ben ik aan de slag gegaan. Als thema voor mijn afstudeerjaar heb ik ‘Kindertijd’ genomen. Niet alleen mijn eigen kindertijd, maar de kindertijd in het algemeen. Met mijn werk wil ik laten zien wat voor invloed je verleden heeft op je toekomst. Hoe belangrijk het is voor een kind om in een veilige en vertrouwde omgeving op te groeien. Je kan helaas niet kiezen in wat voor land je wordt geboren en wat voor ouders je hebt. In dat thema heb ik verschillende onderwerpen genomen om mijn gedachten te verbeelden.
Met series als: ‘Slaap lekker’, ‘Een levensboom’ en ‘Herinneringen’ heb ik verschillende aspecten van gebeurtenissen verbeeld, die van invloed zijn voor later. Met mijn zakdoekjes ben ik meer met persoonlijke aspecten gaan werken. Ik wilde mijn mooie herinneringen van mijn kindertijd in Oekraïne ophalen. Bij het project ‘Slaap lekker’ wil ik laten zien wat voor invloed je kindertijd heeft op je verdere levenspad.
“Slaap lekker” 

Nataliya Vladychko. Herinneringen. Foto: Steven van Kooijk

De soms harde realiteit van kindertijd wil ik uitbeelden in kussens die in glas en wol zijn gemaakt. Glas verwijst naar hardheid, maar is toch een kwetsbaar materiaal. Kinderen zijn een kwetsbare groep die door bepaalde omstandigheden hard getroffen kan worden. Door gebruik van wolvilt wil ik geborgenheid en warmte verbeelden, omstandigheden die voor een kind zo belangrijk zijn. Het vilt heb ik van merinoswol gemaakt; dat materiaal is zo zacht dat het voor babykleding wordt gebruikt. Het bedje verwijst naar geborgenheid, veiligheid en rust.
Levensboom
Mijn wortels liggen in de Oekraïense cultuur waar de levensboom een van de belangrijkste symbolen is. Die wordt veel gebruikt in borduurwerk, klederdracht, beschilderen van de paaseieren, weven en folklore. Met dit werk wil ik laten zien waar mijn wortels liggen. Wat voor identiteit je hebt, de invloed van de cultuur waar je vandaan  komt, iets dat tegenwoordig wel vergeten wordt.  Met ‘mijn’ levensboom aan de muur wil ik hiervoor meer aandacht vragen.

Herinneringen 
Het werk reflecteert mijn kindertijd in Oekraïne. Ik kom uit een familie met een textielachtergrond. Stoffen, garen en naalden zwierven door het hele huis. Stof kan je met gemak vouwen en trekken in allerlei vormen. Glas is voor mij een drager van herinneringen. Met mijn objecten wil ik een beweging en beleving omgezet hebben in materie. ‘n Vluchtig neergegooid zakdoekje verwijst naar geuren uit het verleden, is een metafoor van tijd en proces.
Je gaat verder in je leven en het zakdoekje blijft liggen.”
 

Stijn Wuyts
Stijn Wuyts (°1973) kwam na een reis door de architectuur, theatervormgeving en beeldende kunst terecht in de wereld van het glas.
“Een boeiende materie die me de mogelijkheid biedt om mijn beeldentaal uit te breiden. Glas heeft een grote sculpturale en architecturale kwaliteit die me fascineert. Door glas te recupereren en te assembleren met andere materialen ontstaat er een mysterieuze dialoog. Zo maak ik gebruik van elastiekjes om verzaagde glazen elementen (flessen) terug met elkaar te verbinden. De spanning die hierdoor ontstaat is eigen aan het glas en de elastiekjes. De elastiekjes zijn echter vergankelijk, het glas niet. Geen lijm of verhitting, gewoon energie door tijdelijke spanning. Met de glazen elementen teken ik een vorm in de ruimte, van vloer tot plafond. De architecturale ruimte werkt mee om alle elementen bij elkaar te houden, een totale installatie. De toeschouwer wordt geconfronteerd met de aanwezige spanning en gaat mee in dialoog met het glazen object en zijn omgeving. Door de strakke lijnen die de elastiekjes vormen lijkt het glas vloeibaar en organisch, een boeiend spel van licht en reflectie. Humor en ironie zijn verweven door het gebruik van twee contrasterende materialen die tijdelijk samenwerken.

Stijn Wuyts. In my face. Installatie met foto

Stijn Wuyts. Savasana. Performance

Het eerste deel van mijn afstudeerwerk bestaat uit drie transparant geblazen vormen die samen met telkens één foto gepresenteerd worden. De vormen staan in relatie tot mijn lichaam waarbij indrukken van handen, gezicht en lichaamsdelen achter blijven in het glas.
Het tweede deel is een installatie van geblazen bollen waar ik tijdens een performance in dialoog treedt met het glas door erop te gaan liggen. De glazen vormen laten een afdruk na van de steunpunten van mijn lichaam. Mijn houding refereert naar “Savasana” uit de yoga praktijk, hierbij neemt het lichaam een doodhouding aan om zo een diepe ontspanning te bereiken.
Het is een wederzijds vertrouwen tussen mijn lichaam en het delicate glas.
Als glasblazer kom ik in contact met de transformatie en de energie van heet glas. Het is een intensief fysiek proces om het vloeibare glas te manipuleren en vorm te geven. In welke mate beïnvloedt en manipuleert het glas mij en omgekeerd? Het hete glas leert me kalm en attent te zijn om zo op een harmonische wijze mijn ideeën tot stand te brengen. Het eindresultaat is een "gestolde illusie", een idee ontstaan uit materie en energie.”

Stijn Wuyts. In my hands. Installatie met foto

Krista Israel . Zonder titel (2015). Pâte de verre, textiel. Afmetingen: 25 x 12 x 8 cm.  Foto: Krista Israel

Krista Israel
Krista Israel (°1975) genoot een vooropleiding in edelsmeden. Glas, met zijn diverse technieken en uitstraling, ondersteunt zowel fysiek als op natuurlijke wijze haar verhaal. De diversiteit in technieken en materialen (vb. was, klei, gips, silicone) voordat een glasobject tot stand komt, spreekt haar enorm aan.
Haar afstudeerproject behandelt de impact van de hyper-moderne wereld op de mens.
 
'We leven in een snel veranderende samenleving. Ik ben geïnteresseerd in de impact van onze hyper-complexe wereld op elk van ons. Snelle maatschappelijke veranderingen, globalisering, oorlog, technologie, genetische manipulatie, sociale media, klimaatverandering, de massabeweging van ontheemden tussen de continenten. Dit zijn enorme en veelzijdige problemen. De media bombarderen ons met berichten, confronterende foto's. Ze roepen een gevoel van pijn of verwondering op. Is het eerlijk om te vragen hoe een persoon dit kan begrijpen en aan dit alles een (visuele) interpretatie te geven? Voor mij is dit, gevoelens en emoties om te zetten in persoonlijke beelden. Ik onderzoek zowel positieve als negatieve effecten, om enig begrip te vinden'.
Haar objecten combineren glas met verschillende materialen - silicone, autolak, computerdraad, gevonden voorwerpen, computeronderdelen, zirconia's, bladgoud, staal en nog veel meer. 

Bij elk werk, experimenteert ze om de glastechniek te vinden die zowel fysiek ondersteunt als op natuurlijke wijze haar verhaal  articuleert.
In 2007 startte ze aan de opleiding Glaskunst, met de gedachte dat ze iets van glas wist. Al snel begreep ze dat ze glaskunst en het materiaal glas vanuit een heel ander perspectief zou gaan bekijken. Niet alleen in glastechnieken, kennis van glaskunst, maar ook persoonlijk heeft de opleiding haar doen groeien.

In de toekomst wil ze blijven vernieuwen, zich verder ontwikkelen en verdiepen in ovengevormd glas, de fijne kneepjes van het vak. Ze zou graag kennis op doen bij kunstenaars en glasinstituten in binnen- en buitenland.

“Ik heb een 'bucket list', een lijst met dingen die ik zou willen doen. Eén daarvan is geselecteerd worden voor een residency, om in een nieuwe inspirerende omgeving mij geheel te kunnen overgeven aan onderzoek en experiment. Met mijn werk hoop ik een bijdrage leveren aan de Nederlandse Glaskunst.”

Rini Ronckers . Zij die mij verteren.

Rini Ronckers
Rini Ronckers  (°1957) studeerde aan Afdeling vormgeving in metalen en kunststoffen van de Stadsacademie Maastricht, Nederland. Ze kwam tot het materiaal glas omdat het een extra dimensie heeft, een diepte die ze niet vond in andere materialen. Het gevoel dat je er diep in kunt kijken, een gevoel dat je in die diepte iets ontdekken kunt.
Het thema van haar werk gaat over misvorming, aantasting van het fysieke van de mens, huidziektes, en aftakeling in het leven. Haar afstudeerproject illustreert deze thema’s.

“Mijn werk moet de kijker al van aan afstand prikkelen om dichterbij te komen. Nieuwsgierig maken naar de inhoud. En dan dichtbij kan men de details in zich opnemen en zo het verhaal van het werk of zijn eigen verhaal ontdekken.
Ik ben gefascineerd door aantastingen, afwijkingen, huidziektes. Deze fascinatie vormt het uitgangspunt voor deze serie werken. De combinatie van materiaal benadrukt een  symbiose die in wezen  ongewenst is. Het mooie ontdekken in iets dat als vies en lelijk bestempeld wordt, dat is wat ik met deze werken wil bereiken. Elk werk heeft zijn heel eigen verhaal.”

Het leren van glastechnieken en deze gebruiken voor je werk vond ze een belangrijk aspect van de opleiding waarbij vooral de input van Sandra De Clerck voor haar zeer belangrijk was. Ze is gedreven om het beste in je naar boven te brengen.
Momenteel is ze werkzaam als docente en als beeldend kunstenaar. Hiermee wil ze doorgaan en deelnemen aan tentoonstellingen.
 

De afstudeertentoonstelling “IKA Glas 2016” gaat door in het Museum Hof van Busleyden, 2800 Mechelen, ingang St Janskerkhof.
Openingstijden:
Vernissage: 10 juni 19.00 uur
11 en 12 juni: 12.00 – 18.00 uur
17 juni: 12.00 – 21.00 uur
18 en 19 juni: 12.00 – 18.00 uur

HOF VAN BUSLEYDEN
Frederik de Merodestraat 65, 2800 Mechelen
musemechelen.be
+32 (0)15-29 40 30

Facebook: Class of 2016-IKA Glassdepartment Belgium
http://ikaglas2016.weebly.com

Meer informatie:
IKA Mechelen
Veemarkt 39
B-2800 Mechelen
+32(0)15201444
ika.mechelen@skynet.be
www.ikamechelen.be

Odette Jansen. Traan van een vluchteling

article
article
Copyright © 2013-2019  Glass is more!        Copyright, privacy, disclaimer